Een saaie vagina is juist heel gezond

by redactie / zaterdag, 26 januari 2019 / Published in Nieuws

Het beste kun je één of twee bacteriesoorten in je vagina hebben, aldus promovendi Martin Singer en Charlotte van der Veer. ‘Met een ongunstig microbioom is de slagingskans van IVF maar 5 procent”. Zo opent een groot artikel in NRC vandaag naar aanleiding van de promotie van Martin Singer en Charlotte van der Veer.

In 2015 startten Erasmus MC (afdeling voortplantingsgeneeskunde) en VU (afdeling microbiologie) samen met nog 6 IVF centra een onderzoek naar de invloed van het vaginale microbioom op IVF. Een van de promotie-onderzoeken hieraan verbonden is die van Martin Singer, PhD student immunologie. De titel van Martin Singer’s proefschrift luidt: Bacterial interactions in the female genital tract: A triangle affair between pathogens, microbiota, and host. Het onderzoek lag – samen met de grotere studie van Erasmus MC en VU – ten grondslag aan de IVF-voorspeller ReceptIVFity. Specifiek relevant is het deel ‘The vaginal microbiome in relation to reproductive health’. Ofwel: welke invloed heeft het microbioom (de samenstelling van bacteriën) op de voortplantingsmogelijkheid van de vrouw.

Een belangrijke vraag daarbij was of het vaginale microbioom van een vrouw die een IVF-behandeling ondergaat een indicatie kan geven over de uitkomst van deze IVF-behandeling. Op deze vraag is duidelijk antwoord gekomen: het microbioom geeft zeker een indicatie op de kans van slagen. De ReceptIVFity test is hierop gebaseerd en inmiddels volledig ontwikkeld en in gebruik.

Daarnaast word in het proefschrift een vervolgonderwerp besproken: kan modulatie (ingrijpen om microbioom te veranderen) een effectieve tactiek zijn om de kansen op succesvolle IVF-behandelingen te verbeteren? Op deze vraag is nog geen eenduidig antwoord. Er wordt momenteel veel onderzoek gedaan naar het veranderen van of ingrijpen in het microbioom (bij ongunstige score), om zo de kans op succesvolle IVF-behandelingen te verhogen.

NRC besteedde er vandaag volop aandacht aan. Een klein inkijkje:

Pas sinds kort wordt informatie over het vaginale microbioom gebruikt voor andere medische behandelingen. Martin Singer deed zo’n nieuw type onderzoek. Hij testte welke bacteriën invloed hebben op de slagingskans van ivf en ICSI-behandelingen [..]. Hij verzamelde uitstrijkjes van 300 vrouwen voordat ze een embryo in hun baarmoeder geplaatst kregen. Vervolgens stelde hij vast welke bacteriën aanwezig waren bij een wel of niet geslaagde ivf-poging. Daarna maakte hij samen met het bedrijf ARTPred een test die op voorhand kan voorspellen hoe groot de kans is dat een ivf-behandeling uitmondt in een zwangerschap.
„Gemiddeld heeft een vrouw bij elke ivf-poging 25 tot 35 procent kans om zwanger te worden”, vertelt Singer. Echter, vrouwen met veel melkzuurbacteriën hadden het hoogste slagingspercentage: 50 procent. „Die vrouwen hebben eigenlijk een heel saai profiel”, zegt hij, „maar dat is juist gunstig.” Toch bleek een teveel aan melkzuurbacterie L. crispatus ook niet goed. Wanneer een vagina daar voor meer dan 60 procent mee bevolkt was, daalde de kans van slagen. De vrouwen met een ongunstige microbioom hebben maar 5 procent kans op een succesvolle zwangerschap. Wanneer er een ziekmakende streptococcus-bacterie in hun microbioom gevonden wordt, bijvoorbeeld. „Sommige bacteriën zorgen voor een ontsteking en dat voorkomt waarschijnlijk innesteling”, zegt Singer. Een ‘saaie’ vagina is dus gunstig, maar hoe krijgen vrouwen dat voor elkaar? Singer: „Misschien verbetert het vanzelf, of kan antibiotica of probiotica helpen. Van de verzekering krijgen stellen maar een paar ivf-pogingen vergoed, dus stel nou dat het vaginale microbioom voor een ivf-behandeling slecht is, dan kan een arts adviseren even te wachten tot de samenstelling is verbeterd.